To θέμα του κοροναϊού από τότε που μπήκε στη ζωή μας , πέραν της πρωτοφανούς αλλαγής που έφερε σε στοιχειώδεις ελευθερίες μας (κυκλοφορίας, ελάχιστων αποστάσεων, διακοπής εργασίας για τα πλείστα των επαγγελμάτων κλπ) μας έφερε και αντιμέτωπους με το μεγάλο ερώτημα της επόμενης ημέρας , πότε θα έρθει & τι τοπίο θα αφήσει στο πέρασμα του.

Βέβαια για να είμαστε απολύτως ακριβείς δεν υπάρχει τομέας που να μην πλήττεται αυτή την στιγμή , πλην των s/m ,φαρμακείων , φαρμακοβιομηχανιών & όσων εταιρειών άπτονται των ειδών καθαριότητας ,ατομικής υγιεινής & προστασίας . Ωστόσο ακόμα και αυτές μαθηματικά & μακροπρόθεσμα θα επηρεαστούν αφού η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος θα οδηγήσει τον κόσμο στην αγορά των απολύτως απαραίτητων ειδών για στοιχειώδη επιβίωση. 

Εν πάση περιπτώσει& για να μιλήσουμε και σε όρους εκτιμητικής δεν υπάρχουν συγκριτικά στοιχεία παρόμοιας περίπτωσης στα νεότερα χρόνια , παρά μόνον 100ετίας & δη του Α’ & Β’ Παγκοσμίου Πολέμου & της ισπανικής γρίπης του 1918-19 . Σε αυτές τις περιπτώσεις όντως υπήρχαν πολλά θύματα κατά περίπτωση (από 40 -100 εκ νεκροί) και σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα (2-5 χρόνια). Δεν εμπλέκω στα συγκριτικά στοιχεία τα παγκόσμια οικονομικά κραχ (1929, 1987, 2000, 2008) γιατί σε αυτά δεν διακυβεύετο -άμεσα τουλάχιστον - η ανθρώπινη ζωή.

Επίσης θα πρέπει να δεχθούμε ότι η ειδοποιός διαφορά της τρέχουσας πανδημίας με της αντίστοιχης του 1918, είναι ότι δεν υπήρχαν τότε ούτε αντιβιοτικά , ούτε αντίστοιχες ΜΕΘ ούτε φυσικά η δυνατότητα της διάχυσης της πληροφόρησης & της τεχνογνωσίας σε realtime μεταξύ των επιστημόνων & των κρατών  για την εύρεση του πολυπόθητου εμβολίου. Άρα έχουμε έναν βιολογικό ‘πόλεμο ‘ χωρίς αντιμαχόμενα μέρη πχ κράτη , αλλά έναν ιό εναντίον της ανθρωπότητας. Για καλή μας τύχη η ανθρωπότητα αυτή την φορά έχει αρκετά όπλα στη φαρέτρα της & πρώτα απ’ όλα την ταχύτητα της πληροφόρησης & των δραστικών μέτρων μέσω αυτής. 

Τώρα στο επίμαχο σημείο. Πως θα επηρεάσει αυτό την οικονομία & ειδικά -για το θέμα μας - τα ακίνητα;

Βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον θα επηρεάσει όλη την οικονομία μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο & όσον αφορά τα ακίνητα θα επηρεαστούν όλα, πλην των καταστημάτων χρήσεων s/m, φαρμακείων, διαγνωστικών κέντρων, τηλεπικοινωνιών, υπολογιστών και logistics . Επίσης τα ενοίκια θα ξαναέχουν την  ‘τιμητική’ τους & ειδικά σε κάποια καταστήματα & μικρά διαμερίσματα, αλλά φυσικά σε χαμηλότερες τιμές λόγω προσωρινού ‘παγώματος’ των αγοραπωλησιών, αλλά & της ‘μετανάστευσης’ των βραχυχρόνιων airbnb σε μακροχρόνιας διάρκειας μισθώματα.

Μακροπρόθεσμα αν δεν λυθεί το θέμα θα παρασυρθεί όλη η αλυσίδα των επαγγελμάτων, αφού θα συρρικνωθεί το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών. Όμως η ιστορία έχει δείξει ότι  μετά από παρόμοιες καταστροφές (παγκόσμιοι πόλεμοι, πανδημίες κλπ) ανοίγουν οι ‘κάνουλες’ της οικονομίας & διαχέονται χρήματα στην πραγματική οικονομία άμεσα ή έμμεσα (ρευστότητα, φορολογικές απαλλαγές, άτοκα δάνεια κλπ) . 

Το βασικότερο όμως - όσον αφορά την εξέλιξη στην αγορά των ακινήτων- είναι ότι πρέπει να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των ανθρώπων για την ανοσία από τον ιό, για να μπορέσουν να ξαναβγούν έξω , να κυκλοφορήσουν , να καθίσουν να πιούν ένα καφέ, να ερωτευτούν, να μιλήσουν άφοβα & χωρίς αποστάσεις για να αποφασίσουν μετά να μετακινηθούν , να σκεφθούν το ταξίδι για διακοπές στην Ελλάδα, στο εξωτερικό & όπου αλλού επιθυμήσουν. Τότε θα ξαναγεμίσουν τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, τα club, τα airbnb κλπ. Τότε θα ανοίξει πάλι ο ενάρετος κύκλος της κατανάλωσης, θα γυρίσει το χρήμα, θα αρχίσει η ζήτηση για τα ακίνητα, θα έρθουν πάλι οι επενδυτές, θα ανέβουν οι τιμές & θα κλείσει ο κύκλος.

 Εν κατακλείδι : Τα χρήματα θα πρέπει για την ώρα να πέσουν όλα στην ιατρική επιστήμη για να βρεθεί το εμβόλιο & ταυτόχρονα χρήματα σε όλο τον κόσμο για την επιβίωση , δουλεύοντας όσοι μπορούν με τηλεργασία ή ακόμα και μη κάνοντας τίποτα -αν δεν υπάρχει αντικείμενο - αλλά εκπαιδευόμενοι τουλάχιστον σε νέες δεξιότητες μέσω του Διαδικτύου.  Όλα αυτά θα βοηθήσουν να μην διαλυθεί ο κοινωνικός ιστός, να παραμείνει η κοινωνία σε εγρήγορση & να γίνει ένα γρήγορο comeback με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες. 

Τα ακίνητα θα ξαναδιαδραματίσουν τον ρόλο τους, γιατί ο άνθρωπος είναι κοινωνικό όν & έχει ανάγκη την συμβίωση, την συνεύρεση & την ψυχαγωγία. Γι' αυτό άλλωστε έφτιαξε τα σπίτια, τις οικογένειες, τα χωριά , τις πόλεις τα γραφεία, τα καταστήματα, τα ξενοδοχεία, τα τραίνα, τα αεροπλάνα κλπ.  Για να βελτιώνει τη ζωή του, της οικογένειας του, της πατρίδας του & όλου του κόσμου. Άλλωστε και τα social media & το airbnb είναι απόρροια αυτής της ανάγκης. Της συνύπαρξης & του διαμοιρασμού. Έτσι μπορεί μέσω αυτής της αιφνίδιας  αλλαγής που έφερε ο ιός να αλλάξουν κάποια status, αλλά οι ανθρώπινες ανάγκες της συμβίωσης  που είναι σύμφυτες με την ύπαρξη του δεν μπορεί να αλλάξουν.. 

Πιθανόν όπως έγινε πριν 1-2 χρόνια που τα επαγγελματικά κτίρια ή τα απαξιωμένα ακίνητα μετατράπηκαν σε airbnb, τώρα κάποια άλλα να μετατραπούν σε διαγνωστικά κέντρα ή κλινικές ειδικού σκοπού για περιπτώσεις ακραίων περιστατικών ή και κτίρια γενικότερα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Και επειδή 'ουδέν κακόν αμιγές καλού' αυτός ο εγκλεισμός είναι μια ευκαιρία να κάνουμε ένα πειθαναγκαστικό σεμινάριο ψυχικής & πνευματικής αυτοβελτίωσης - πέραν του καθαρισμού της ατμόσφαιρας- και να δούμε πως η διαδικτυακή τεχνολογία μπορεί να μας απαλλάξει από χαμένους χρόνους σε ουρές & σε βελτίωση της καθημερινότητας μας.   

Παύλος Λ. Αβδελάς

RE/MAX Elite Broker/Owner

MEng Πολ.Μηχ.ΕΜΠ, REV

Πιστ.εκτιμητής,Πραγματογνώμων